اگر در گویه تابلو فرش ، طراحی و بافت آن فعالیت دارید حتما در مورد نقشه کدبندی یا کامپیوتری یا نقشه عددی تابلو فرش مطالبی شنیده اید . در این ناچیز سعی دارم شما را با فرآوری و بافت فرش به این طریق آشنا کنم.
در شیوه سنتی طراحی تابلو فرش که معمولا بر روی نقشه شطرنجی با رنگ توسط هنرمندان این هنر ایجاد می شد امکان تغییر دادن نقشه سخت ممکن بود . بعد از وارد شدن رایانه به زندگی روزمره و آشنا شدن هنرمندان با این پیشه بسیاری از افراد به استفاده از کامپیوتر برای طراحی فرش و تابلو فرش علاقمند شدند ولی کماکان مقاومتهایی نیز وجود داشت تا اینکه این هنر یعنی طراحی فرش بدست رایانه جای خود را پیدا کند .
بعد از اینکه طراحی فرش بدست رایانه سپریدن شد دو مرحله اصلی باقی می ماند : جاسازی نخهای خامه رنگرزی شده و فرآوری نقشه برای بافت .
برای نقشه با شمار رنگ محدود به روشهای سنتی نخهای خامه رنگرزی می شود که توضیحاتی از آن را می توانید در تقدیر رنگرزی طبیعی بخوانید . ولی برای شمار رنگ بالاترکه در فرآوری تابلو فرش کاربرد می شود معمولا از رنگهای کیمیایی استفاده می شود و مثال پالت و مقدار استفاده از هر رنگ به گرم یا سانتیمتر طولی بوسیله نرم افزارهایی نظیر طوبی چاپ می شود .
در صورتی که تعداد رنگ یک نقشه فرش بالا باشد بافت از روی نقشه های شطرنجی کار سختی خواهد بود زیرا تشخیص رنگهای همانند هم برای بافنده معمولی راحت نیست . به همین هدف شیوه نقشه کدبندی توسط هنرمندان تبریز و مشهد ابداع شد .
در این شیوه نخست رج یا لایه مشخص می شود .
رنگ باره نظر برای بافت نوشته می شود و سپس عدد گره هایی که باید با این نخ خامه بافته شوند می آید .بدین ترتیب بافنده نیازی به عوض کردن رنگ به چهره پیاپی ندارد و یک رنگ را لغایت بافتن تمام گره های آن در رج مورد نظر زمین نمی گذارد .
علاوه بر سرعت دقت بافت نیز در این طریق بالا خواهد رفت و تفاوت جزیی رنگها مایه اشتباه در استفاده از نخ نخواهد شد .
بعد از اینکه طریق کدبندی در میان تمام شهرهای ایران شناخته شد دستگاه نقشه خوان صوتی نیز به سرعت شناخته شد و مورد استقبال عموم قرار گرفت.